همودیالیز و دسترسی به خون از طریق کاتتر یک موضوع مهم و حیاتی برای بیماران است که نیاز به این روش درمانی دارند. در این مقاله، به بررسی انواع کاتترهای همودیالیز، مراقبتهای لازم برای حفظ سلامت کاتتر، علایم و درمان عفونت و لختههای کاتتر، و اقدامات لازم در صورت عدم عملکرد صحیح کاتتر میپردازیم.
### انواع کاتترهای همودیالیز
1. **کاتتر تونل دار با کاف:** این نوع کاتترها برای دورههای کوتاه مدت (تا 3 هفته) و مواقع اضطراری استفاده میشوند.
2. **کاتتر تونل دار بدون کاف:** نوعی دیگر از کاتترهای تونل دار است که برای مواقع اضطراری و دورههای کوتاه مدت مناسب است.
3. **کاتتر فیستول AV (شریانی وریدی):** این نوع کاتتر توسط بنیاد ملی کلیه به عنوان انتخاب اول برای دسترسی دائم به عروق توصیه میشود.
### مراقبت از کاتتر
برای حفظ سلامت کاتتر و پیشگیری از عفونت و لختهها، مراقبت مناسب از کاتتر بسیار حائز اهمیت است. مراقبتهای لازم شامل:
- پانسمان شالدون را تمیز و خشک نگه دارید.
- ناحیه محل قرارگرفتن شالدون را تمیز نگه دارید و در هر جلسه دیالیز پانسمان را عوض کنید.
- یک کیت پانسمان اضطراری را در خانه نگه دارید.
- هرگز درپوش انتهای شالدون را برندارید.
- در صورت استفاده از پانسمان شفاف، حمام گرفتن یا دوش گرفتن با آن مجاز است.
### علایم و درمان عفونت و لختههای کاتتر
علایم عفونت کاتتر شامل تب، لرز، ترشح از محل خروج کاتتر، قرمزی یا حساسیت در اطراف محل خروج کاتتر و احساس ضعف عمومی است. در صورت بروز علائم عفونت یا لخته، باید فوراً با تیم درمانی تماس بگیرید.
### عدم عملکرد صحیح کاتتر
در صورت عدم عملکرد صحیح کاتتر و کاهش سرعت جریان خون، باید به پزشک معالج خود اطلاع دهید تا درمان مناسب را دریافت کنید. در بعضی موارد، تجویز داروهای ضد لخته یا حتی تغییر کاتتر مورد نیاز است.
### نکات پایانی
با رعایت مراقبتهای لازم و به موقع اطلاع رسانی به پزشک، مشکلات مربوط به کاتتر همودیالیز را میتوان به حداقل رسانید. همچنین، حضور منظم در جلسات دیالیز و پیروی از دستورالعملهای پزشک معالج بسیار حائز اهمیت است.
